Vorig jaar had ik met iemand een discussie. Over de vraag of je als individu verantwoordelijk bent voor het ‘systeem’ waar je aan deelneemt. Als je bijvoorbeeld in ons land met alle politieke partijen één keer per 4 jaar je stem uit kunt brengen, dan ben je volgens hem medeverantwoordelijk geworden voor het systeem. Ik was het niet met hem eens. Ben dat nog steeds niet. Misschien alleen voor het in stand houden van de huidige vorm van dat systeem, maar zeker niet voor alle besluiten die de politiek neemt. Jij als individu hebt geen enkele invloed op welke nieuwe wet of verandering dan ook die wordt ingevoerd. Hoe kun je er dan verantwoordelijk voor zijn?
Zo’n zelfde systeem functioneert ook in de kerk. Ook al ga je ruim veertig jaar naar dezelfde kerk, ik ben er zeker niet verantwoordelijk voor. Zeker niet voor alles. Zeker niet voor de vormen waarvoor men ooit gekozen heeft. Een enkel jaar daarvoor zei diezelfde peroon al, dat de enige manier waarop je die vormen kunt veranderen, is door zelf deel te worden van dat ‘systeem’, in dit geval de kerkenraad. Ook daarin gaf ik hem weinig hoop.
In een ander verband zie je vandaag hoe ‘regeringen’ als systemen die jarenlang hetzelfde gebleven zijn, in stand gehouden door dictators met meer of minder vazallen onder zich, in één keer zomaar in kunnen storten. Jaren terug zagen we dat met sommige landen binnen het Sovjet regiem, nu zien we het in het Midden Oosten voor onze ogen gebeuren. We zijn er ‘live’ bij. Het is dus wel mogelijk. Of om het voorzichtiger te zeggen, het is niet onmogelijk.
Vorige week was de laatste uitzending van de televisieserie van de KRO 
